Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Đề bài: Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật

Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Bạn đang xem: Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính

I. Dàn ý Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Chuẩn)

1. Mở bài

– Giới thiệu khái quát về “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”- Giới thiệu sơ lược về hình tượng chiếc xe không kính trong bài thơ

2. Thân bài

a. Hình tượng chiếc xe không kính là hình ảnh thực:– Gợi những tiểu đoàn xe hoạt động trên tuyến đường Trường Sơn.- Nhằm thực hiện nhiệm vụ chi viện cho miền Nam đánh Mỹ.

b. Hình tượng chiếc xe không kính gợi sự tàn khốc của hiện thực chiến tranh– Hình tượng những chiếc xe không kính được miêu tả một cách trần trụi và chân thực+ “Bom giật, bom rung” phá vỡ những chiếc kính.+ Điệp từ “không có” cùng biện pháp liệt kê đã nhấn mạnh những thiếu thốn cùng sự khốc liệt của cuộc chiến…(Còn tiếp)

>> Xem chi tiết Dàn ý Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính tại đây.

II. Bài văn mẫu Phân tích hình tượng chiếc xe không kính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính

“Đêm nay trên đường hành quân ra mặt trận. Trùng trùng đoàn quân tiến bước theo con đường của Bác” (trích “Bác đang cùng chúng cháu hành quân”). Những câu ca quen thuộc do tác giả Huy Thục sáng tác đã tái hiện thành công những đoàn quân ra trận với trái tim yêu nước mãnh liệt. Trên những tuyến đường hành quân đó, không chỉ có những đoàn bộ đội, dân công mà còn có những tiểu đoàn xe “bon bon” chạy để thực hiện nhiệm vụ kháng chiến. Điều này đã được tác giả Phạm Tiến Duật làm nổi bật thông qua “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, tạo nên một hình tượng độc đáo, đặc sắc và giàu ý nghĩa về hình tượng những chiếc xe không kính.

Trước hết, hình tượng những chiếc xe không kính là hình ảnh thực, gần gũi, quen thuộc thường xuyên xuất hiện trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Trên tuyến đường Trường Sơn huyết mạch, những chiếc xe vẫn thẳng tiến đi qua những mưa bom bão đạn, vượt qua những hố bom, sự truy lùng bắn phá của giặc để thực hiện nhiệm vụ chi viện cho miền Nam đánh Mỹ. Trên những chiếc xe không chỉ chứa đựng lương thực, thực phẩm, vũ khí, đạn dược mà còn gửi gắm sự quan tâm, giúp đỡ, sẻ chia của miền Bắc đối với “miền Nam ruột thịt”. Bởi vậy, dù có bao nhiêu khó khăn, hình ảnh những chiếc xe vẫn gắn liền với sự xông pha và chiến đấu hết mình, giống như nhạc sĩ Ánh Dương từng miêu tả trong khúc ca “Chào em cô gái Lam Hồng”: “Xe ta bon trên những dặm đường giữa làng quê ta băng qua bao suối đèo, đồi nương (mà) xe ta bon ra chiến trường”.

Từ việc là hình ảnh quen thuộc, gần gũi trên tuyến đường Trường Sơn, hình tượng những chiếc xe không kính đã gợi lên hiện thực tàn khốc cũng như những khắc nghiệt, gian khổ, thiếu thốn của cuộc sống nơi chiến trường. Ngay từ những câu thơ đầu tiên, tác giả Phạm Tiến Duật đã làm nổi bật điều này:

“Không có kính không phải vì xe không có kínhBom giật bom rung kính vỡ đi rồi”

Từ phủ định “không có” được điệp lại hai lần cùng cách kiến tạo câu thơ theo lối nói khẩu ngữ và mang tính văn xuôi đã khẳng định sự thiếu thốn những chiếc kính của tiểu đoàn xe. Đồng thời, các điệp ngữ “bom giật, bom rung” được láy lại hai lần đã thể hiện sự tàn khốc của chiến tranh – nơi mà mưa bom bão đạn luôn xuất hiện bất cứ lúc nào. Không chỉ có hiểm nguy, những chiếc xe không kính còn gợi lên biết bao sự gian khổ và khắc nghiệt mà quân và dân ta phải đối mặt trong những năm tháng chiến tranh:

“Không có kính, ừ thì có bụiBụi phun tóc trắng như người già”

Hay như:

“Không có kính, ừ thì ướt áoMưa tuôn, mưa xối như ngoài trời”

Biện pháp điệp cấu trúc câu “Không có…, ừ thì” kết hợp với những hình ảnh “gió”, “bụi”, “mưa” trong biện pháp tu từ so sánh: “Bụi phun tóc trắng như người già”, “Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời” đã làm nổi bật sự khắc nghiệt của thiên nhiên cũng như của cuộc chiến đấu. Và theo tháng năm, đi qua lửa đạn bom rơi, những chiếc xe càng trở nên biến dạng, thiếu thốn hơn nữa:

“Không có kính, rồi xe không có đènKhông có mui xe, thùng xe có xước”

Tác giả Phạm Tiến Duật đã sử dụng thành công thủ pháp liệt kê: “Không có kính”, “không có đèn”, “không có mui xe”, “thùng xe có xước” để miêu tả một chiếc xe không còn vẹn nguyên, trơ trọi, dần thiếu đi những bộ phận quan trọng và thiết yếu, từ đó làm nổi bật sự tàn phá dữ dội của bom đạn chiến tranh.

Không chỉ dừng lại ở đó, hình tượng những chiếc xe không kính còn là hình ảnh ẩn dụ biểu trưng cho vẻ đẹp của những người lính lái xe – “trái tim người cầm lái”. Bên trong những buồng lái không kính là những con người luôn nắm chắc tay lái với tư thế hiên ngang, ung dung:

“Ung dung buồng lái ta ngồiNhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng”

Họ nhìn thấy những hiểm nguy đang đón đợi phía trước nhưng vẫn giữ vững tinh thần lạc quan, điềm tĩnh để dũng cảm, kiên cường đối mặt với những gian khổ và hi sinh. Họ vượt qua những điều đó bằng thái độ ung dung, thậm chí luôn tràn trề niềm tin và hy vọng qua những hành động như: “Chưa cần rửa, lái trăm cây số nữa/ Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha”. Lối nói khẩu ngữ đậm chất văn xuôi đã giúp tác giả phác họa thành công vẻ đẹp lạc quan phơi phới , yêu đời và pha chút ngang tàn của người lính lái xe. Cũng trên những chiếc xe đó, những người lính đã sẻ chia cùng nhau những khó khăn bằng tinh thần đồng đội qua việc “bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi”. Đặc biệt, bên trong những chiếc xe không kính là “trái tim người cầm lái” tràn trề tinh thần yêu nước, lòng nhiệt huyết và lí tưởng cách mạng cao cả một lòng chiến đấu, không ngại gian khổ, sẵn sàng hy sinh vì miền Nam: “Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước / Chỉ cần trong xe có một trái tim”

Như vậy, thông qua hình tượng những chiếc xe không kính, chúng ta có thể thấy được hiện thực khốc liệt nơi chiến trường cũng như sự tàn phá, hủy diệt của chiến tranh cùng vẻ đẹp của những người lính lái xe thời kì kháng chiến chống Mỹ. Tất cả đã được làm nổi bật thông qua thể thơ tự do, sự kết hợp nhuần nhuyễn các biện pháp tu từ và ngôn ngữ, giọng điệu thơ mang tính khẩu ngữ pha chút ngang tàn và dí dỏm.

—————-HẾT——————

Cùng với hình tượng những chiếc xe không kính, nhà thơ Phạm Tiến Duật còn dựng lên bức chân dung đầy sống động về những người lính lái xe trong kháng chiến chống Mĩ. Để học tốt các em có thể tham khảo thêm: Cảm nhận của em về Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Phân tích bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Hình tượng người chiến sĩ lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Cảm nhận của em về chân dung người lính lái xe trong Bài thơ tiểu đội xe không kính.

Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm

Chuyên mục: Giáo Dục