Đề bài: Em hãy Phân tích giá trị nhân đạo của Nguyễn Du qua đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán, trích Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Phân tích giá trị nhân đạo của Nguyễn Du qua đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán
Bạn đang xem: Phân tích giá trị nhân đạo của Nguyễn Du qua đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán
I. Dàn ý Phân tích giá trị nhân đạo của Nguyễn Du qua đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán (Chuẩn)
1. Mở bài:
Giới thiệu về truyện Kiều và đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán
2. Thân bài
a. Chủ nghĩa nhân đạo trong văn học:+ Đó là tiếng nói cảm thông, xót xa trước những cảnh ngộ bất hạnh, đau đớn+ Đó là sự căm phẫn trước sự tàn ác, xấu xa của những kẻ thống trị bạo tàn+ Đó còn là sự ca ngợi và trân trọng những ước mơ, khát vọng và lý tưởng đẹp đẽ trong tâm hồn con người, là sự tin yêu, khâm phục dành cho những người xả thân vì nghĩa lớn.
b. Chủ nghĩa nhân đạo trong đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán:– Xây dựng thành công hình tượng Thúy Kiều- con người trọng tình trọng nghĩa :+ Nhớ đến chuyện xưa Thúc Sinh đã giúp mình mà biết ơn+ Trân trọng ân nghĩa của “cố nhân”.+ Bạn bạc vàng, lụa là trả ơn cho Thúc Sinh- Tấm lòng bao dung, độ lượng của Thúy Kiều:+ Nghiêm khắc trước Hoạn Thư+ Nghe Hoạn Thư giãi bày lí lẽ+ Thứ tha cho tội lỗi của Hoạn Thư
3. Kết bài
Khẳng định lại tinh thần nhân đạo trong đoạn trích
II. Bài văn mẫu Phân tích giá trị nhân đạo của Nguyễn Du qua đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán (Chuẩn)
Đại thi hào Nguyễn Du để lại cho văn học nước nhà nhiều tác phẩm nổi tiếng và có giá trị, một trong số đó không thể không nhắc tới Truyện Kiều- đỉnh cao văn học dân tộc. Tác phẩm không chỉ phản ánh hiện thực xã hội đồng tiền đầy tiêu cực đương thời mà còn chứa đựng giá trị nhân đạo sâu sắc. Và có thể khẳng định rằng tư tưởng nhân đạo đã xuyên suốt tác phẩm, trở thành một thứ ánh sáng hấp dẫn, khơi dậy mối đồng cảm, xúc động trong lòng độc giả. Đoạn trích “Thúy Kiều báo ân báo oán” là một trong những đoạn trích thể hiện rõ nhất vẻ đẹp của tình thần nhân đạo, quá đó thấy được một tấm lòng cao cả của thi nhân.
Trong văn học, tinh thần nhân đạo được thể hiện rất đa chiều. Đó là tiếng nói cảm thông, xót xa trước những cảnh ngộ bất hạnh, đau đớn. Đó là sự căm phẫn trước sự tàn ác, xấu xa của những kẻ thống trị bạo tàn. Đó còn là sự ca ngợi và trân trọng những ước mơ, khát vọng và lý tưởng đẹp đẽ trong tâm hồn con người, là sự tin yêu, khâm phục dành cho những người xả thân vì nghĩa lớn. Đến với Thúy Kiều báo ân báo oán, ta được cảm nhận một vẻ đẹp mới của tình thân nhân đạo, đó là cả ngợi vẻ đẹp trong đức hạnh và cốt cách của con người, vẻ đẹp của lòng trọng nghĩa, bao dung nơi nàng Kiều.
Vốn dĩ trong cuộc đời, những người đã đưa tay cứu vớt, giúp đỡ ta lúc khó khăn luôn là người đáng được ta trân quý và biết ơn. Và Kiều cũng như thế, với tấm lòng lương thiện, nhân hậu, trọng nghĩa của mình, nàng đâu thể quên được những ơn sâu mà Thúc Sinh đã dành cho. Đó là ngày mà chàng Thúc nhận nàng làm lẽ, giải thoát nàng khỏi chốn lầu xanh nhục nhã, khỏi thân phận kẻ bán hương hoa.
“Bây giờ kẻ ngược, người xuôi,Biết bao giờ lại nói lời nước non ?
Bởi thế, mà nàng đã chẳng ngần ngại cho mời Thúc Sinh vào trước để trả ơn nghĩa ngày xưa:
” Cho gươm mời đến Thúc langMặt như chàm đổ mình đường dễ runNàng rằng:”Nghĩa nặng nghìn nonLâm Tri người cũ chàng còn nhớ không?”
Lời lẽ đầy chân thành, sâu sắc, thể hiện sự tôn trọng “người cũ” của nàng Kiều. Những ngày tháng Thúc giúp Kiều, hạnh phúc bên Kiều ấy là những tình nghĩa nặng sâu mà Kiều có được.
Trước vẻ mặt đầy run sợ của Thúc Sinh, nàng hiểu được rằng chàng Thúc cũng đang vô cùng lo lắng, sợ hãi nên đã trấn an Thúc Sinh. Hơn ai hết, Kiều biết rằng những khổ đau, éo le xưa kia trước sự ghen tuông của Hoạn Thư không phải là Thúc Sinh gây ra, cũng không phải là điều Thúc Sinh mong muốn, vì vậy mà nàng không hề buông một lời trách than trước Thúc Sinh, trái lại nàng còn mang bạc vàng, lụa là tặng chàng như sự đền ơn đầy kính trọng:
“Sâm Thương chẳng vẹn chữ tòngTại ai há dám phụ lòng cố nhân?Gấm trăm cuốn bạc nghìn cânTạ lòng dễ xứng báo ân gọi là”
Trước lời nói và hành động của Kiều, ta càng cảm phục tấm lòng trọng nghĩa nơi người con gái tài sắc vẹn toàn kia.
Với người ân nhân, Kiều luôn ân cần, từ tốn, nhưng với kẻ gây ra khổ đau cho nàng, Kiều không khỏi xót xa, oán trách khi nhắc đến:
” Vợ chàng quỷ quái tinh maPhen này kẻ cắp bà già gặp nhauKiến bò miệng chén chưa lâuMưu sâu cũng trả nghĩa sâu cho vừa”
Nhưng dù kẻ tội nhân kia có gây nên bao tội lỗi, vùi dập nàng bao tủi nhục thì với tấm lòng bao dung của mình, Kiều vẫn thứ tha cho họ. Trách móc đó rồi cũng hạ lòng độ lượng mà tha tội.
Hoạn Thư là vợ chính của Thúc Sinh, sự ghen tuông có phần mù quáng ấy đã khiến cho Kiều bị chà đạp. Giờ đây hai người gặp lại trong hai vị thế khác nhau, Kiều là người chiến thắng còn Hoạn Thư là kẻ tội đồ. Khi Hoạn Thư xuất hiện, Kiều đã lên tiếng trước:
” Thoắt trông nàng đã chào thưa:Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây!Đàn bà dễ có mấy tay,Đời xưa mấy mặt, đời này mấy gan!”
Hai từ “tiểu thư” cùng lời chào thưa trước như một sự mỉa mai người trước mặt kia. Bằng sự sắc lạnh trong từng câu chữ, Kiều đã cảnh cáo tội ác của Hoạn Thư.
” Dễ dàng là thói hồng nhanCàng cay nghiệt lắm càng oan trái nhiều”
Trước cảnh tình lúc ấy, Hoạn Thư không khỏi sợ hãi “hồn lạc phách xiêu”, nàng lấy lời kêu ca mà giãi bày hòng mong Kiều mở lòng từ bi mà giảm tội cho mình. Trước hết Hoạn Thư thú nhận tội lỗi về mình bày tỏ sự chân thành, ghen tuông là câu chuyện thường thấy ở đàn bà. Tiếp theo nàng gợi lại chuyện xưa, chút ân tình nhỏ bé ngày lên các viết kinh và ngày nàng bỏ trốn. Và trong thâm tâm của Hoạn Thư, dẫu cho Kiều là tình địch nhưng nàng vẫn luôn “kính yêu” trân trọng tài năng và đức hạnh nàng Kiều. Trước lời thống thiết có tình, có lý, lời van xin chân thành và đúng mực ấy, Kiều cũng xuôi lòng mà tha tội:
” Khen cho:”Thật đã nên rằngKhôn ngoan đến mực nói năng phải lờiTha ra thì cũng may đờiLàm ra thì cũng ra người nhỏ nhenĐã lòng tri quá thì nên”Truyền quân lệnh xuống trướng tiền tha ngay.”
Những nếm trải đau thương mà Kiều phải chịu đựng không phải là ít, có lẽ rất khó để thứ tha cho kẻ gây bão khổ đau cho chính mình. Nhưng Kiều đã mang tình thương, sự đồng cảm và bao dung để xua tan những hận thù kia. Kiều tha tội cho Hoạn Thư cũng là lúc lòng Kiều được nhẹ nhàng hơn, oán hận cũng được hoá giải. Tấm lòng cao thượng của Thúy Kiều đã cho thấy được một trái tim đẹp nơi nàng. Và chắc chắn rằng, qua Thúy Kiều, Nguyễn Du đã gửi gắm tấm lòng mình, tinh thần nhân đạo của mình vào trong đó. Đó là sự bao dung, là lòng trọng nghĩa, là lòng yêu chính nghĩa và khát khao công lý để mang lại một xã hội tốt đẹp hơn, công bằng hơn.
Đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán bằng việc xây dựng ngôn ngữ đối thoại đặc sắc, khắc hoạ nhân vật tinh tế đã mang đến một tinh thần mới của chủ nghĩa nhân đạo. Đó là tinh thần được kế thừa và phát huy trong truyền thống với những giá trị cao đẹp của dân tộc.
————-HẾT————-
Bên cạnh bài Phân tích giá trị nhân đạo của Nguyễn Du qua đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán, các em có thể tìm hiểu thêm về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích qua bài: Phân tích đoạn Thúy Kiều báo ân báo oán, Phân tích hình tượng nhân vật Hoạn Thư trong đoạn Thúy Kiều báo ân báo oán, Phân tích hình tượng nhân vật Thúy Kiều trong đoạn Thúy Kiều báo ân báo oán, Phân tích hình tượng nhân vật Thúc Sinh trong đoạn Thúy Kiều báo ân báo oán
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Giáo Dục
