Ông Năm Chèo là ai?
Ông Năm Chèo là một con cá sấu 5 chân, thân hình có nhiều đốm.
Sự tích Năm Chèo
Ông “Năm Chèo” là huyền thoại về một con nghiệt súc – cá sấu 5 chân được người dân vùng Thất Sơn lưu truyền trong dân gian từ hơn 100 năm nay. Nhiều năm trước, chúng tôi may mắn gặp được hậu duệ của người được cho là đã nuôi con nghiệt súc “Năm Chèo” năm xưa. Đó là bà Hồ Thị Cưng, cháu ngoại đời thứ tư của ông Đình Tây (đạo sĩ Bùi Văn Tây, đệ tử thứ ba của Đức Phật Thầy Tây An) ở xã Thới Sơn (Tịnh Biên, An Giang). Bà Cưng đang trông coi nơi thờ tự ông Đình cũng như năm bảo bối mà Đức Phật Thầy giao cho bắt sấu “Năm Chèo” năm đó.
Theo bà Cưng, chuyện bắt đầu từ một lần ông Đình Tây đi hành thiện tới vùng láng (Láng Linh) thì thấy trong một căn chòi rách nát có một phụ nữ chuyển bụng sắp sinh con nhưng lại ở nhà một mình. Thấy hoàn cảnh đáng thương, ông Đình Tây xông xáo cùng mọi người làm vách che, lợp lại mái dột căn chòi. Việc vừa xong thì chồng người phụ nữ này cũng kịp về tới nhà. Cảm kích sự giúp đỡ của mọi người, anh này khoe với ông Đình Tây hai giỏ cá vừa bắt được để lo cho vợ vượt cạn, rồi móc từ túi bên hông ra một con vật nhỏ. Đó là con sấu rất kỳ lạ, da nó trơn bóng chứ không sần sùi, chót mũi có màu đỏ rực, đặc biệt có thêm bàn chân mọc ra từ chân bình thường (móng đeo). Ông Đình Tây thấy hình dạng con sấu kỳ lạ nên thích thú, anh chồng liền tặng ông con sấu này.
Ông Đình Tây về trình với Đức Phật Thầy những việc hành thiện và cho ngài xem con sấu lạ. Vừa thấy con cá sấu, Đức Phật Thầy giật mình, sau đó thở dài bảo ông Đình Tây không nên nuôi con cá sấu này, bởi nó là loài nghiệt súc sẽ làm điều hại bá tánh. Nhưng ông Đình Tây thương xót không nỡ, sau đó lui về đình Thới Sơn, lén nuôi sấu nhỏ ở góc hồ sen trước sân đình. Thấy sấu lớn nhanh, ông lấy dây cột chân nó lại. Càng lớn con sấu càng có tính khí hung bạo, ông liền thay bằng sợi dây xích bằng sắt để nó không thoát được.
Thế rồi sau một đêm mưa to, gió lớn, ông Đình Tây giật mình phát hiện con cá sấu bức xích biến mất. Lần theo sợi dây xuống hồ, ông Đình Tây phát hiện một bàn chân sấu bỏ lại cùng với sợi xích. Hóa ra nó cắn bỏ một bàn chân để thoát thân! Ông Đình Tây bẩm báo Đức Phật Thầy. Ngài điềm nhiên như đã tiên đoán được việc xảy ra và trao cho ông Đình Tây năm món bảo bối gồm hai cây lao, một cây mun cổ phụng, một lưỡi câu và một đường dây băng. Đồng thời, ông Đình còn được truyền “khẩu quyết biệt truyền” để thu phục nghiệt súc.
Một thời gian sau, tin dữ bất ngờ lan truyền trong vùng: Có một con sấu mũi đỏ khổng lồ xuất hiện ở khu vực Láng
Linh – nơi năm xưa ông Đình Tây được tặng con sấu nhỏ. Nó to như một chiếc ghe lớn, nổi lên tạo những cơn sóng lớn nhấn chìm xuồng ghe của những người xuôi ngược trên sông. Có lúc nó lên bờ bắt heo, gà nuôi trong chuồng của dân, lúc sát hại người, gây biết bao nỗi kinh hoàng. Ông Đình Tây vội vã gặp Đức Phật Thầy xin thu phục con nghiệt thú, nhưng khi ông đến nơi là sấu lặn mất. Cứ thế nhiều lần, hễ ông về thì sấu lại nổi lên quấy phá làm kinh hồn dân làng. Có người thấy sấu nổi lên liền gọi thất thanh tên ông Đình Tây thì sấu tháo chạy.
Một lần, ông Đình Tây quyết tâm ở lại chờ bắt sấu cho bằng được nhưng ngày qua vẫn không thấy sấu xuất hiện. Ông đứng giữa vùng láng kêu lớn: “Hỡi loài ngặc ngư, nếu thiên cơ được định, ngươi nên nằm yên sám hối tu hành, còn nếu số ngươi đã tận thì mau nổi lên theo ta về”. Ông Đình Tây chờ đến ba ngày vẫn không thấy bóng dáng con sấu đâu, nhưng mãi từ đó về sau, không nghe ai kể sấu nổi lên quấy phá dân làng nữa. 58 năm sau (1914) thì ông Đình Tây viên tịch, đến nay đã trải qua 96 lần lễ giỗ. Bà Cưng cho chúng tôi xem năm bảo bối được Đức Phật Thầy giao cho ông Đình Tây năm xưa, được lộng vào khung kiếng, thờ cúng trang nghiêm.
Ông năm chèo còn sống hay chết
Sau hôm đó, không ai biết cá sấu đã đi đâu! Có người kể rằng khi Tây bố binh Gia Nghị, quân nổi dậy rút lui, nhưng lúa dày nên thuyền không đi qua được, nên Năm Chèo dường như làm một hàng lúa để chống thuyền.
Ông năm chèo ở đâu?
Ông năm chèo ở An Giang, là vùng Thất Sơn.
Ông năm chèo có thật hay không?
Hiện nay, lăng của ông Đình Tây thuộc xã Thới Sơn, Huyện Tịnh Biên, Tỉnh An Giang. Ngoài ngôi mộ và bàn thờ của hai vợ chồng, còn có một bộ đồ nghề mà Phật Thầy Tây An đã cho ông để thu phục Năm chèo. Trên bức tường bên của bàn thờ còn có bức tranh miêu tả câu chuyện ông năm chèo như một bằng chứng về sự tồn tại của câu chuyện này.
Ý nghĩa của câu chuyện ông Năm Chèo
Mặc dù đây là một câu chuyện dân gian, nhưng người ta đã tưởng tượng ra khung cảnh hoang vắng của người dân Nam Bộ khi khai hoang vùng đất này. Nam Bộ lúc bấy giờ là một vùng đất hoang vu, những người lưu vong lần đầu đặt chân đến đây, cảnh vật, đất đai, mọi thứ lúc bấy giờ đều xa lạ nên họ phải đối mặt với nhiều khó khăn và nguy hiểm. Đặc biệt là những vùng đất xấu, những cảnh rừng rậm hoang vu. Đối với những người nhập cư, cảnh tượng này che đậy một bí mật mà chính họ cũng không khám phá hết. Chính vì vậy, quá trình khai hoang, mở đất ở miền Nam xa xứ cũng là một quá trình gặp nhiều rủi ro, bất trắc. Mọi người liên tục phải đối phó với tâm lý lo lắng. Nỗi sợ này còn in đậm trong văn học dân gian Nam Bộ.
Những con quái thú mà nhân dân phải đối mặt và phải chiến đấu nhiều nhất trong thời thuộc địa có lẽ là hổ và cá sấu. Đây là hai loài nguy hiểm nhất và được dân gian lưu truyền với nhiều câu chuyện ly kỳ nhất. Và câu chuyện ‘Ông Năm Chèo’ cũng nằm trong dòng chảy của truyện dân gian này. Đó là giá trị lịch sử, giá trị đầu tiên của truyện.
Thứ hai là giá trị văn hóa, câu chuyện Ông Năm chèo phản ánh thói quen, nếp sống hàng ngày của người miền Nam luôn gắn bó với sông nước. Phía Nam sông ngòi chằng chịt, đường thủy đi lại dễ dàng, lớp phù sa sông ngòi tích tụ quanh năm thuận lợi cho việc tưới tiêu đồng ruộng. Là nơi an cư với ruộng đồng, hoa màu, tắm giặt, giặt giũ, đánh bắt cá, đổi hàng, bán buôn …
Ngoài ra, câu chuyện Ông Năm Chèo còn phản ánh tâm linh thờ cúng tổ tiên của người miền Nam thuở sơ khai khẩn hoang, diệt trừ thú dữ mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân.
Thứ ba là giá trị xã hội, và câu chuyện phản ánh tinh thần đoàn kết của người dân Nam Bộ vào thời kỳ đầu tiên phong và lập làng. Khi thiên nhiên ban đầu gặp nhiều trở ngại, họ đã biết cách cùng nhau khám phá và chiến đấu với động vật hoang dã để tạo dựng cuộc sống yên bình ở vùng đất mới. Đồng thời, truyện còn có chức năng đề cao cái thiện, trừ cái ác.Ông Năm Chèo là một con vật độc ác, nhưng nó không bị trừng phạt vì nó biết rằng lỗi lầm của mình sẽ không còn hại người nữa. Vì vậy, muốn cuộc sống thanh thản con người phải làm lành lánh dữ, nếu đã phạm lỗi trước thì phải sám hối để được sống cuộc sống thanh thản.
********************
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Tổng hợp
