Hóa học 9 Bài 54: Polime được THPT Ngô Thì Nhậm biên soạn hy vọng sẽ là là tài liệu hữu ích giúp các em nắm vững kiến thức bài học và đạt kết quả tốt trong các bài thi, bài kiểm tra trên lớp.
Tóm tắt lý thuyết Hóa học 9 Bài 54
I. KHÁI NIỆM VỀ POLIME
1. Khái niệm và phân loại
– Polime là những chất có phân tử khối rất lớn do nhiều mắt xích liên kết với nhau tạo nên.
– Dựa vào nguồn gốc, polime được phân thành hai loại chính:
+ Polime thiên nhiên (có sẵn trong tự nhiên): tinh bột, xenlulozơ, tơ tằm, cao su thiên nhiên…
+ Polime tổng hợp (do con người tổng hợp từ các chất đơn giản): poli etilen, cao su buna, poli (vinyl clorua)…
2. Cấu tạo và tính chất của polime
– Phân tử polime được cấu tạo bởi nhiều mắt xích liên kết với nhau.
Ví dụ:
– Các mắt xích liên kết với nhau tạo thành mạch thẳng hoặc mạch nhánh. Mạch phân tử polime có thể liên kết với nhau bằng cầu nối là các nhóm nguyên tử, tạo ra mạng không gian.
Ví dụ:
– Các polime thường là chất rắn, không bay hơi.
– Hầu hết các polime không tan trong nước hoặc các dung môi thông thường.
II. ỨNG DỤNG CỦA POLIME
Polime được ứng dụng trong đời sống và trong kĩ thuật dưới các dạng khác nhau, phổ biến là chất dẻo, tơ, cao su.
1. Chất dẻo là một loại vật liệu chế tạo từ polime và có tính dẻo
– Thành phần chủ yếu của chất dẻo là polime, có thể có một số chất khác như: chất hóa dẻo, chất độn, chất phụ gia:
+ Chất hóa dẻo: làm tăng tính dẻo, thuận lợi cho gia công sản phẩm.
+ Chất độn: làm tăng độ bền cơ học, tăng chịu nước, chịu nhiệt.
+ Chất phụ gia: để tạo màu, tạo mùi, tăng độ bền đối với môi trường.
– Chất dẻo có nhiều ưu điểm nhẹ, bền, cách điện, cách nhiệt, dễ gia công,…
– Ngày nay chất dẻo đã thay thế kim loại, sành sứ, thủy tinh trong nhiều lĩnh vực.
2. Tơ là những polime thiên nhiên hay tổng hợp có cấu tạo mạch thẳng và có thể kéo dài thành sợi.
Dựa vào nguồn gốc và quá trình chế tạo, tơ được phân loại theo sơ đồ sau:
– Tơ hóa học có nhiều ưu điểm hơn tơ thiên nhiên, chúng thường bền, đẹp, dễ giặt, khi giặt dễ sạch, phơi mau khô.
3. Cao su là polime thiên nhiên hay tổng hợp có tính đàn hồi
– Cao su được phân thành cao su thiên nhiên và cao su tổng hợp.
– Phổ biến trong cao su tổng hợp là cao su buna.
– Ưu điểm của cao su là tính đàn hồi, không thấm nước, không thấm khí, chịu mài mòn và cách điện…
– Cao su được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của nền kinh tế như sản xuất các loại lốp xe, vỏ bọc dây điện, áo mưa, áo lặn…
Giải bài tập SGK Hóa học 9 Bài 54
Bài 1 (trang 165 SGK Hóa 9)
Chọn câu đúng nhất trong các câu sau:
a) Polime là những chất có phân tử khối lớn.
b) Polime là những chất có phân tử khối nhỏ.
c) Polime là những chất có phân tử khối rất lớn do nhiều loại nguyên tử liên kết với nhau tạo nên.
d) Polime là những chất có phân tử khối rất lớn do nhiều mắt xích liên kết với nhau tạo nên.
Lời giải:
Câu đúng: d.
Bài 2 (trang 165 SGK Hóa 9)
Hãy chọn những từ và cụm từ thích hợp rồi điền vào các chỗ trống:
a) Polime thường là chất … không bay hơi.
b) Hầu hết các polime đều … trong nước và các dung môi thông thường.
c) Các polime có sẵn trong thiên nhiên gọi là polime … còn các polime do con người tổng hợp ra từ các chất đơn giản gọi là polime …
d) Polietilen và poli(vinyl clorua) là loại polime … còn tình bột và xenlulozơ là loại polime ...
Lời giải:
Các cụm thích hợp là:
a) Polime thường là chất rắn không bay hơi.
b) Hầu hết các polime đều không tan trong nước và các dung môi thông thường.
c) Các polime có sẵn trong thiên nhiên gọi là polime thiên nhiên còn các polime do con người tổng hợp ra từ các chất đơn giản gọi là polime tổng hợp.
d) Polietilen và poli(vinyl clorua) là loại polime tổng hợp còn tinh bột và xenlulozơ là loại polime thiên nhiên.
Bài 3 (trang 165 SGK Hóa 9)
Trong các phân tử polime sau: polietilen, xenlulozơ, tinh bột (aminopectin), ppli(vinyl clorua), những phân tử polime nào có cấu tạo mạch giống nhau? Hãy chỉ rõ loại mạch của các phân tửu polime đó.
Lời giải:
Phân tử polime có cấu tạo mạch thằng: polietilen, poli(vinyl clorua), xenlulozơ, phân tử polime có cấu tạo mạch nhánh: tinh bột (aminopectin).
Bài 4 (trang 165 SGK Hóa 9)
a) Hãy viết công thức chung, công thức một mắt xích của PVC?
Lời giải:
Bài 5 (trang 165 SGK Hóa 9)
Khi đốt cháy một loại polime chỉ thu được khí CO2 và hơi nước với tỉ lệ số mol CO2 : số mol H2O = 1 : 1.
Hỏi polime trên thuộc loại nào trong số các polime sau: polietilen, poli(vinyl clorua), tinh bột, protein? Tại sao?
Lời giải:
Khi đốt cháy một loại polime cho số mol CO2 bằng số mol H2O thì polime đó là polietilen.
Poli(vinyl colrua), protein khi đốt cháy sẽ có sản phẩm khác ngoài CO2, H2O. Tinh bột đốt cháy cho tỉ lệ số mol CO2 : số mol H2O khác nhau
Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 54 (có đáp án)
Câu 1: Phát biểu đúng nhất là
A. Polime là chất dễ bay hơi.
B. Polime là những chất dễ tan trong nước.
C. Polime chỉ được tạo ra bởi con người và không có trong tự nhiên.
D. Polime là những chất rắn, không bay hơi, thường không tan trong nước.
Lời giải
Đáp án: D.
Câu 2: Nhận định nào sau đây không đúng?
A. Phân tử polime được cấu tạo bởi nhiều mắt xích liên kết với nhau.
B. Tơ là những polime thiên nhiên hay tổng hợp có cấu tạo mạch thẳng và có thể kéo dài thành sợi.
C. Cao su được phân thành cao su thiên nhiên và cao su tổng hợp.
D. Ưu điểm của cao su là tính đàn hồi, thấm nước, thấm khí.
Lời giải
Đáp án: D
D sai vì cao su không thấm nước, không thấm khí.
Câu 3: Polime nào sau dây không phải là polime thiên nhiên?
A. Poli(vinyl clorua).
B. Xenlulozơ.
C. Protein.
D. Tinh bột.
Lời giải
Đáp án: A
Câu 4: Một polime (Y) có cấu tạo mạch như sau:
…. -CH2 -CH2 -CH2 -CH2 -CH2 -CH2 -CH2 -CH2 – …
Công thức 1 mắt xích của polime (Y) là
A. -CH2 -CH2 -CH2 -.
B. -CH2 -CH2 – CH2 -CH2 -.
C. -CH2 -.
D. -CH2 -CH2 -.
Lời giải
Đáp án: D.
Câu 5: Mắt xích của PE?
A. Metan
B. Aminoaxit
C. Etilen
D. Etanol
Lời giải
Đáp án: C
Câu 6: Các loại thực phẩm nào là hợp chất cao phân tử ?
A. Nước uống, đường.
B. Tinh bột, chất béo.
C. Axit axetic.
D. Tinh bột, chất đạm.
Lời giải
Đáp án: D
Câu 7: Dãy nào sau đây đều gồm các chất thuộc loại polime?
A. Metan, etilen, polietilen
B. Metan, tinh bột, polietilen
C. Poli (vinyl clorua), etilen, polietilen
D. Poli (vinyl clorua), tinh bột, polietilen
Lời giải
Đáp án: D
Câu 8: PVC là chất rắn vô định hình, cách điện tốt, bền với axit, được dùng làm vật liệu cách điện, ống dẫn nước, vải che mưa,… PVC được tổng hợp trực tiếp từ monome nào sau đây ?
A. vinyl clorua
B. acrilonitrin
C. propilen
D. vinyl axetat
Lời giải
Đáp án: A
Câu 9: Phân tử khối trung bình của poli (vinyl clorua) (PVC) là 75000. Số mắt xích có trong phân tử là
A. 1200.
B. 1500.
C. 2400.
D. 2500.
Lời giải
Đáp án: A
Poli (vinyl clorua) là [-CH2-CH(Cl)-]n
Câu 10: Trùng hợp m tấn etilen thu được 1 tấn polietilen (PE) với hiệu suất phản ứng bằng 80%. Giá trị của m là
A. 1,80.
B. 2,00.
C. 0,80.
D. 1,25.
Lời giải
Đáp án: D
Theo lý thuyết, bảo toàn khối lượng có:
mtrước = msau ⇔ metilen = mpoli etilen = 1 tấn.
Do hiệu suất phản ứng là 80% nên khối lượng etilen thực tế cần dùng là:
******************
Trên đây là nội dung bài học Hóa học 9 Bài 54: Polime do THPT Ngô Thì Nhậm biên soạn bao gồm phần lý thuyết, giải bài tập và các câu hỏi trắc nghiệm có đáp án đầy đủ. Hy vọng các em sẽ nắm vững kiến thức về Polime. Chúc các em học tập thật tốt và luôn đạt điểm cao trong các bài thi bài kiểm tra trên lớp.
Biên soạn bởi: Trường THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Hoá học 9
