Vật Lí 7 Bài 19: Dòng điện, Nguồn điện được THPT Ngô Thì Nhậm biên soạn hy vọng sẽ là là tài liệu hữu ích giúp các em nắm vững kiến thức bài học và đạt kết quả tốt trong các bài thi, bài kiểm tra trên lớp.
Tóm tắt lý thuyết Vật Lí 7 Bài 19
Dòng điện
– Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng
– Các dụng cụ điện khi có dòng điện chạy qua chúng mới có thể hoạt động.
Ví dụ: Bóng đèn điện khi cắm điện vào, dòng điện chạy qua đèn làm bóng đèn sáng lên.
Nguồn điện
– Nguồn điện là thiết bị cung cấp dòng điện lâu dài cho các dụng cụ điện để các dụng cụ đó hoạt động bình thường.
Ví dụ: Pin, acquy, máy phát điện…
– Mỗi nguồn điện đều có hai cực: Cực dương (+) và cực âm (-).
– Dòng điện chạy trong mạch kín bao gồm các thiết bị điện được nối liền với hai cực của nguồn điện bằng dây điện.
Ví dụ: Hình vẽ bên là một mạch điện kín gồm:
+ Nguồn điện: Pin có cực A (-), cực B (+)
+ Bóng đèn: Vật tiêu thụ điện.
+ Dây nối: Dây đồng
Phương pháp giải
1. Khi giải bài tập cần lưu ý: Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển chưa đủ mà phải có hướng. Như vậy, khi các điện tích (hạt mang điện) chuyển động có hướng thì mới có dòng điện.
2. Mạch điện kín là mạch điện gồm nguồn điện, thiết bị dùng điện… và dây dẫn được nối với nhau tạo thành mạch kín.
Như vậy các thiết bị dùng điện chỉ có thể hoạt động khi mạch điện là kín tức là khi mạch điện có dòng điện chạy qua.
Giải bài tập SGK Vật Lí 7 Bài 19
Bài C1 (trang 53 SGK Vật Lý 7
Hãy tìm hiểu sự tương tự giữa dòng điện và dòng nước.
a. Đối chiếu hình 19.1a với hình 19.1b, hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống của câu sau: Điện tích của mảnh phim nhựa tương tự như …. trong bình.
b. Đối chiếu hình 19.1c với hình 19.1d, hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống của câu sau: Điện tích dịch chuyển từ mảnh phim nhựa qua bóng đèn đến tay ta tương tự như nước … từ bình A xuống bình B.
Lời giải:
a. Điện tích của mảnh phim nhựa tương tự như nước trong bình.
b. Điện tích dịch chuyển từ mảnh phim qua bóng đèn đến tay ta tương tự như nước chảy từ bình A xuống bình B.
Bài C2 (trang 53 SGK Vật Lý 7)
Khi nước ngừng chảy, ta phải đổ thêm nước vào bình A để nước lại chảy qua ống xuống bình B. Đèn bút thử điện ngừng sáng, làm thế nào để đèn này lại sáng?
Lời giải:
Đèn hết sáng chứng tỏ mảnh phim “cạn” điện tích ⇒ để đèn sáng lại ta có thể làm nhiễm điện mảnh phim bằng cách cọ xát, rồi chạm bút thử điện vào mảnh tôn đã được áp sát trên mảnh phim nhựa.
Nhận xét: Bóng đèn bút thử điện sáng khi các điện tích dịch chuyển qua nó.
Bài C3 (trang 54 SGK Vật Lý 7)
Hãy kể tên các nguồn điện có trong hình 19.2 và một vài nguồn điện khác mà em biết.
Hãy quan sát hình 19.2 hoặc những chiếc pin thật và chỉ ra đâu là cực dương, đâu là cực âm của mỗi nguồn điện này.
Lời giải:
* Các nguồn điện trong hình: pin tiểu, pin tròn, pin vuông, pin dạng cúc áo và acquy.
* Các nguồn điện khác trong cuộc sống: pin mặt trời (pin quang điện), máy phát thủy điện nhỏ, máy phát điện xách tay chạy bằng xăng dầu, nhà máy phát điện, ổ lấy điện trong gia đình và đinamô ở xe đạp.
* Cách nhận ra cực dương và cực âm:
– Ở pin tròn, cực âm là đáy bằng (vỏ pin) còn cực dương là núm nhỏ nhô lên (đầu có ghi +).
– Ở pin vuông thì đầu loe ra là cực (-), đầu khum tròn là cực dương (có ghi dấu – và + tương ứng).
– Ở pin dạng cúc áo, đáy có mặt phẳng bằng to là cực dương, có ghi dấu (+) ở tâm mặt, mặt tròn nhỏ ở đáy kia là là cực âm (không ghi dấu).
– Ở acquy, hai cực có dạng giống nhau, gần cực dương có ghi dấu (+) ở thành acquy, cực âm có ghi dấu (-).
Bài C4 (trang 54 SGK Vật Lý 7)
Cho các từ và cụm từ sau đây: đèn điện, quạt điện, điện tích, dòng diện. Hãy viết ba câu, mỗi câu có sử dụng hai trong số các từ, cụm từ đã cho.
Lời giải:
Có thể viết thành câu:
– Dòng điện tích dịch chuyển có hướng tạo thành dòng điện.
– Quạt điện sẽ hoạt động (quay) khi có dòng điện chạy vào nó.
– Bóng đèn điện sẽ sáng lên khi có dòng điện chạy vào.
Bài C5 (trang 54 SGK Vật Lý 7)
Hãy kể tên năm dụng cụ hay thiết bị điện sử dụng nguồn điện là pin.
Lời giải:
Các dụng cụ hay thiết bị điện sử dụng nguồn điện là pin bao gồm:
Đèn pin, rađio, máy tính bỏ túi, máy ảnh tự động, đồng hồ điện (điện tử), ô tô đồ chơi chạy điện, bộ phận điều khiển ti vi từ xa, …
Bài C6 (trang 54 SGK Vật Lý 7)
Ở nhiều xe đạp có một bộ phận là nguồn điện gọi là đinamo tạo ra dòng điện để thắp sáng đèn. Hãy cho biết làm thế nào để nguồn điện này hoạt động thắp sáng đèn.
Lời giải:
Để nguồn điện này hoạt động thắp sáng đèn ta làm như sau:
– Ấn vào lẫy để núm xoay của đinamô tì sát vào vành xe đạp.
– Làm quay bánh xe đạp thì bánh răng của đinamô quay, đồng thời đảm bảo dây nối từ đinamô tới đèn không có chỗ hở.
Khi đó sẽ xuất hiện dòng điện từ đinamô chạy qua dây dẫn làm sáng đèn.
Câu hỏi trắc nghiệm Vật Lí 7 Bài 19 (có đáp án): Dòng điện, Nguồn điện
Bài 1: : Đặc điểm chung của nguồn điện là gì?
A. Có cùng hình dạng, kích thước.
B. Có hai cực là dương và âm.
C. Có cùng cấu tạo .
D. Cả A, B, C đều đúng.
Lời giải
Đặc điểm chung của nguồn điện là có hai cực: dương và âm ⇒ Đáp án B
Bài 2: Dòng điện là:
A. Dòng các điện tích dương chuyển động hỗn loạn.
B. Dòng các điện tích âm chuyển động hỗn loạn.
C. Dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.
D. Dòng các nguyên tử chuyển động có hướng.
Lời giải
Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng ⇒ Đáp án C
Bài 3: Phát biểu nào sau đây về nguồn điện là không đúng?
A. Nguồn điện tạo ra giữa hai cực của nó một hiệu điện thế.
B. Nguồn điện tạo ra hai cực có điện tích cùng loại giống nhau.
C. Nguồn điện tạo ra và duy trì dòng điện chạy trong mạch kín.
D. Nguồn điện tạo ra hai cực có điện tích khác loại.
Lời giải
Nguồn điện tạo ra hai cực có điện tích khác loại ⇒ Đáp án B
Bài 4: Thiết bị nào sau đây là nguồn điện?
A. Quạt máy
B. Acquy
C. Bếp lửa
D. Đèn pin
Lời giải
Trong các thiết bị trên thì acquy là nguồn điện ⇒ Đáp án B
Bài 5: Phát biểu nào dưới đây sai:
A. Mạch điện kín là mạch gồm các thiết bị điện nối kín hai đầu với nhau.
B. Mạch điện kín là mạch nối liền các thiết bị điện với hai cực của nguồn điện.
C. Muốn mắc một mạch điện kín thì phải có nguồn điện và các thiết bị dùng điện cùng dây nối.
D. Mỗi nguồn điện đều có hai cực, dòng điện chạy trong mạch kín nối liền các thiết bị điện với hai cực nguồn điện.
Lời giải
Mạch gồm các thiết bị điện nối kín hai đầu với nhau nếu chưa có nguồn điện thì chưa trở thành mạch điện
⇒ Đáp án A
Bài 6: Loại hạt nào dưới đây khi chuyển động có hướng thì không thành dòng điện?
A. Các hạt mang điện tích dương.
B. Các hạt nhân của nguyên tử.
C. Các nguyên tử.
D. Các hạt mang điện tích âm.
Lời giải
Các nguyên tử, phân tử chuyển động hỗn độn không ngừng và không tạo thành dòng điện ⇒ Đáp án C
Bài 7: Tại sao có thể thắp sáng bóng đèn được lắp ở nhiều xe đạp mà chỉ dùng có một dây điện nối giữa đinamô và bóng đèn?
A. vì đinamô là một nguồn điện loại đặc biệt nên chỉ cần dùng một dây điện.
B. vì bóng đèn lắp cho xe đạp là loại đặc biệt nên chỉ cần dùng một dây điện.
C. vì còn có một dây điện ngầm bên trong khung xe đạp nối giữa đinamô và bóng đèn.
D. vì chính khung xe đạp có tác dụng như một dây điện nữa nối giữa đinamô và bóng đèn.
Lời giải
Có thể thắp sáng bóng đèn được lắp ở nhiều xe đạp mà chỉ dùng có một dây điện nối giữa đinamô và bóng đèn vì chính khung xe đạp có tác dụng như một dây điện nữa nối giữa đinamô và bóng đèn nên có thể thắp sáng bóng đèn được lắp ở nhiều xe đạp ⇒ Đáp án D
Bài 8: Không có dòng điện chạy qua vật nào dưới đây?
A. Quạt điện đang quay liên tục.
B. Bóng đèn điện đang phát.
C. Thước nhựa đang bị nhiễm điện.
D. Rađio đang nói.
Lời giải
Không có dòng điện chạy qua thanh thước nhựa đang bị nhiễm điện ⇒ Đáp án C
Bài 9: Đang có dòng điện chạy trong vật nào dưới đây?
A. Một mảnh nilông đã được cọ xát.
B. Chiếc pin tròn được đặt tách riêng trên bàn.
C. Đồng hồ dùng pin đang chạy.
D. Đường dây điện trong gia đình khi không sử dụng bất cứ một thiết bị điện nào.
Lời giải
Có dòng điện chạy trong đồng hồ dùng pin đang chạy ⇒ Đáp án C
Bài 10: Chọn câu sai
A. Nguồn điện có khả năng duy trì hoạt động của các thiết bị điện.
B. Nguồn điện tạo ra dòng điện.
C. Nguồn điện có thể tồn tại ở nhiều dạng khác nhau.
D. Nguồn điện càng lớn thì thiết bị càng mạnh.
Lời giải
Câu sai: Nguồn điện càng lớn thì thiết bị càng mạnh ⇒ Đáp án D
******************
Trên đây là nội dung bài học Vật Lí 7 Bài 19: Dòng điện, Nguồn điện do THPT Ngô Thì Nhậm biên soạn bao gồm phần lý thuyết, giải bài tập và các câu hỏi trắc nghiệm có đáp án đầy đủ. Hy vọng các em sẽ nắm vững kiến thức về Dòng điện, Nguồn điện. Chúc các em học tập thật tốt và luôn đạt điểm cao trong các bài thi bài kiểm tra trên lớp.
Biên soạn bởi: Trường THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Vật Lý 7
