Tiểu sử của Louis Braille
Louis Braille sinh ngày 4 tháng 1 năm 1809 tại Coupvray, Pháp với Simon-Rene Braille và Monique Braille. Cha ông Simon-Rene có một thương gia da thành công và gia đình sống trong một ngôi nhà lớn. Anh có ba chị em.
Louis Braille đã quan tâm đến việc kinh doanh đồ da của cha mình ngay từ khi còn nhỏ và thường dành thời gian ở xưởng. Khi anh ta ba tuổi, anh ta đã gặp tai nạn khi cố gắng xuyên qua một miếng da bằng một cái dùi khi mái hiên trượt và đập vào mắt anh ta. Mắt bị nhiễm trùng và sớm lan sang mắt kia. Khi anh lên năm, Louis Braille đã mất hoàn toàn thị lực.
Cha mẹ chữ nổi khuyến khích anh ta có một cuộc sống bình thường và đứa trẻ đã thể hiện sự sẵn sàng để học mặc dù anh ta bị tàn tật. Năm 1819, chữ nổi được gửi đến Paris để học tại Học viện Thanh niên mù Hoàng gia, nơi ông sẽ được giáo dục sau khi được giáo dục tại một trường học trong Coupvray ngây thơ của mình trong những năm đầu.
Trong thời gian làm việc tại Viện Thanh niên mù Hoàng gia ở Paris, Louis Braille đã được giới thiệu với hệ thống ‘Hauy, một hệ thống đọc được phát triển bởi người sáng lập viện Valentin Hauy. Chữ nổi không bị thuyết phục rằng đó là hệ thống đọc tốt nhất có thể cho người mù vì nó không giúp ích gì cho người viết.
Sự nghiệp của Louis Braille
Louis Braille bắt đầu làm giáo viên tại Học viện Thanh niên mù Hoàng gia ở Paris vào năm 1826 và trong vòng bảy năm, ông đã trở thành giáo sư tại cùng một học viện. Chữ nổi là một giáo viên hình học, đại số và lịch sử. Đồng thời, chữ nổi cũng phát triển thành một nghệ sĩ chơi đàn organ và organ nhiệt tình. Đôi tai sắc sảo của anh ấy cho âm nhạc tốt là lý do chính tại sao anh ấy bị thu hút bởi những nhạc cụ đó.
Vào năm 1821, Louis Braille đã tiếp xúc với Charles Barbier, người đã nghĩ ra một hệ thống đọc cho những người lính có thể giúp họ giao tiếp bằng cách chạy các hình của họ qua các ấn tượng của các chữ cái khác nhau và mỗi chữ cái được sử dụng là sự kết hợp của dấu chấm và dấu gạch ngang. Hệ thống này đã cho chữ nổi ý tưởng rằng ông có thể phát triển một hệ thống có thể có lợi cho người mù cho cả đọc và viết.
Louis Braille đã thực hiện các ý tưởng của mình để tạo ra hệ thống đọc của riêng mình trong một số năm và sau khi làm việc chăm chỉ trong gần 8 năm, hệ thống các dấu chấm nổi lên cho các chữ cái khác nhau đã được xuất bản chính thức vào năm 1829.
Tám năm sau, vào năm 1837, phiên bản thứ hai đã được xuất bản và chính chữ nổi đã thiết kế toàn bộ hệ thống từ đầu đến cuối. Nó sẽ trở thành hệ thống đọc phổ quát cho người mù.
Vào năm 1839, Louis Braille đã xuất bản cuốn sách Method Phương pháp mới để đại diện cho Dots Dots, được cho là thể hiện một cách mà người mù có thể viết mà những người bị mù mù có thể đọc được. Hệ thống được gọi là decapoint. Hệ thống đọc và viết chữ nổi không được triển khai tại Viện Thanh niên mù Hoàng gia nhưng sẽ trở nên phổ biến sau này. Sau đó, sức khỏe yếu và các vấn đề về hô hấp của anh ta có nghĩa là anh ta đã không tạo ra nhiều công việc đáng chú ý trong mùa thu của cuộc đời mình. Ông đã từ bỏ việc giảng dạy ở tuổi 40.
Thành tựu của Louis Braille
Thành tựu lớn nhất trong đời Louis Braille, không nghi ngờ gì nữa, ông đã phát minh ra hệ thống đọc và viết chữ nổi cho người mù cho phép hàng triệu người mù từ khắp nơi trên thế giới có cơ hội đọc, viết và có được một nền giáo dục hoàn chỉnh.
Cuộc sống cá nhân & Di sản
Louis Braille qua đời vào ngày 6 tháng 1 năm 1852 tại Viện Hoàng gia ở Paris vì bệnh hô hấp. Nhiều người tin rằng ông thực sự bị bệnh lao.
Louis Braille đã được kỷ niệm bằng tiền xu, tem và tượng tại các địa điểm khác nhau trên toàn thế giới.
Hệ thống chữ Braille
Khi Braille còn bé, có một hệ thống chữ được sử dụng là chữ Barbier. Barbier là tên của một sỹ quan trong quân đội Pháp, người đã phát minh ra loại chữ mang tên ông. Khởi thuỷ, phát minh của Barbier là để phục vụ cho yêu cầu của Napoleon: Tạo ra một loại ký hiệu để binh sỹ có thể giao tiếp với nhau trong đêm tối một cách thầm lặng để đảm bảo yếu tố bí mật. Chính vì vậy chữ Barbier được gọi là “chữ viết của bóng đêm”. Nhưng hệ thống chữ của Barbier khá phức tạp, do đó cuối cùng nó không được sử dụng cho quân đội. Năm 1821, Barbier có dịp ghé thăm trường nơi Braille theo học, và giới thiệu chữ Barbier cho học sinh khiếm thị. Khi đó, Braille đề nghị với Barbier một số cải tiến để làm cho chữ Barbier thuận tiện hơn. Nhưng Barbier đã không mảy may lưu tâm đến các đề xuất của Braille – lúc bấy giờ chỉ là cậu bé mới 12 tuổi.
Chính vì vậy, Louis Braille đã quyết tâm tự sáng chế ra hệ thống chữ của mình từ ý tưởng của hệ thống chữ Barbier. Ông hiểu rằng để cho người khiếm thị dễ đọc thì mỗi chữ cái phải được ký hiệu đơn giản và gọn, sao cho mỗi chữ cái có thể được nhận ra bằng một đầu ngón tay. Từ đó, chữ Braille được hình thành dựa trên cơ sở các ô hình chữ nhật, mỗi ô gồm 6 chấm xếp thành 3 hàng và hai cột được đánh số thứ tự từ 1 đến 6. Trên cơ sở đó, các chữ cái và ký hiệu được tạo ra. Ông đã hoàn chỉnh hệ thống chữ nổi của mình vào năm 1824, khi vừa tròn 15 tuổi.
Sau đó, ông đã mở rộng hệ thống chữ viết của mình cho các ký hiệu trong toán học và âm nhạc. Ông đã viết quyển sách đầu tiên của mình bằng chữ Braille vào năm 1829 với nhan đề: “Phương pháp viết chữ, bài nhạc bằng các dấu chấm dành cho người khiếm thị”. Năm 1839 Braille đã cho phổ biến chi tiết hệ thống chữ viết của mình với công chúng. Sau đó cùng với bạn mình, Pierre Foucault, ông đã chế tạo ra một thiết bị để hỗ trợ việc viết chữ Braille được nhanh chóng hơn.
Từ năm 1854, hệ thống chữ Braille được chính thức đưa vào giảng dạy tại tất cả các trường khiếm thị tại Pháp trước khi được du nhập vào những quốc gia khác trên toàn thế giới.
Chữ Braille tại Việt Nam
Hệ thống chữ Braille đã được người Pháp đưa vào Việt Nam từ cuối thế kỉ thứ 19. Do mẫu chữ Braille nguyên bản là các chữ cái Latinh, không có các chữ cái tiếng Việt như Â,Ă,Ê,Ơ… cho nên các trường khiếm thị tại Việt Nam đã tự sáng tạo ra các chữ cái đó theo cách riêng của từng trường. Hệ quả là hệ thống chữ Braille sử dụng cho người khiếm thị ở nước ta trước đây có sự không thống nhất giữa các miền và các trường. Vì vậy dẫn đến việc người khiếm thị ở các địa phương khác nhau rất khó hiểu trong việc đọc các chữ viết của nhau và điều đó đã gây nhiều khó khăn cho người khiếm thị trong việc giao lưu, hội nhập. Bên cạnh đó, khi các học sinh khiếm thị muốn học cao lên thì hệ thống chữ Braille ở nước ta chưa đáp ứng được các ký tự đặc biệt của các môn học có nhiều ký hiệu phức tạp như hoá học, toán học…
Trước tình hình đó, năm 2003 Trung tâm Nghiên cứu Giáo dục Trẻ khuyết tật thuộc Viện Khoa học Giáo dục, với sự hỗ trợ của tổ chức CRS (Tổ chức Cứu trợ và Phát triển) đã tổ chức hội thảo, tiến hành xây dựng và thống nhất hệ thống kí hiệu chữ Braille cho người khiếm thị Việt Nam.
Trong số các cơ sở có nhiều thành tựu trong việc đào tạo người khiếm thị, một điểm sáng cần ghi nhận là Trường Phổ thông Đặc biệt Nguyễn Đình Chiểu TP.HCM. Được thành lập từ năm 1926, với tên gọi đầu tiên là Trường Mù Sài Gòn. Vừa qua, trường đã tổ chức lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Braille và 20 năm ngày ra đời bậc giáo dục Trung học Cơ sở dành cho người khiếm thị (1989-2009). Trong dịp này nhà trường đã giới thiệu bộ sách giáo khoa từ lớp 1 đến lớp 12 bằng chữ Braille đầu tiên ở Việt Nam dành cho học sinh khiếm thị.
Chữ Braille thời kỹ thuật số
Chữ nổi Braille là món quà tuyệt vời cho những người bị mất đi ánh sáng. Tuy nhiên việc tiếp cận thông tin với người khiếm thị vẫn có nhiều hạn chế đặc biệt là đối với những người có nhiều khó khăn trong việc đọc chữ Braille, hay đối với việc giao tiếp bằng chữ viết người bình thường. Để khắc phục điều này, nhiều thiết bị hỗ trợ đã được nghiên cứu, thiết kế để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người khiếm thị trong giao tiếp. Một số thiết bị đáng lưu ý như:
– Máy phiên dịch chữ Braille (xem hình): Máy phiên dịch chữ Braille như chiếc găng tay một ngón. Máy sẽ nhận biết các chữ nổi thông qua đầu dò ở đầu ngón tay trỏ. Sau đó, thông tin sẽ được xử lý tại bộ phận dịch của máy nằm ở lưng bàn tay. Thông tin đã xử lý sẽ được chuyển đổi thành âm thanh và được bluetooth đưa đến tai nghe, người sử dụng chỉ việc nghe máy dịch và tiếp nhận thông tin một cách dễ dàng, thuận lợi.
– Máy in chữ Braille: Có nhiều loại máy in chữ Braille, các máy in này cho phép chuyển đổi nhanh từ các văn bản bình thường trên file, trên web… sang chữ nổi Braille.
– Màn hình Braille: Hay còn được gọi là màn hình xúc giác, đây là một loại công nghệ màn hình mới. Loại màn hình xúc giác này, dựa trên một loại vật liệu polymer thông minh, sẽ cho phép người khiếm thị có thể sử dụng máy tính, rút tiền từ máy ATM hoặc thậm chí… gửi tin nhắn qua điện thoại di động.
Chữ Braille đã làm giảm đi phần nào nỗi bất hạnh, nâng cao kiến thức cho cộng đồng người khiếm thị. Trong kỷ nguyên kỹ thuật số hiện nay, chữ viết Braille, hơn bao giờ hết, lại tỏ rõ tính ưu việt của mình trong việc tương thích với các kỹ thuật của thời đại mới. Nó mở ra một chân trời bất tận cho người khiếm thị trong việc tiếp cận với tri thức nhân loại, với việc học tập ngày một cao hơn, mở ra một triển vọng cho người khiếm thị hoà nhập ngày một sâu rộng hơn với xã hội.
Từ ngày 18 đến 20 tháng 6 vừa qua, tại thị trấn Coupvray, quê hương ông, Ủy ban Quốc tế Kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Louis Braille (CINAL) đã tổ chức một hội nghị quốc tế với mục đích tôn vinh những đóng góp vô giá cho nhân loại của ông- “Người đem ánh sáng lại cho thế giới bóng tối”.
********************
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Tổng hợp
