Dương đông kích tây là gì?
Dương đông kích tây là một thành ngữ chỉ việc làm ra vẻ muốn đánh phía này nhưng thật ra nhằm đánh phía khác, để làm lạc hướng đối phó của đối phương.
Chiến lược Dương đông kích tây
“Dương đông kích tây” là chiến lược cuối cùng trong bộ sách chiến lược chiến thắng đầu tiên.
Nguyên văn: “Khi đầu óc đối phương hỗn loạn, không chút sợ hãi, chữ “象 – Tương” trong quẻ Dịch Kinh Dịch nghĩa là khi đối phương hoang mang, phờ phạc, có thể vô ý tạo ra tình thế khủng hoảng, phải nắm bắt tình hình hỗn loạn mà địch không làm chủ được mình, phải linh hoạt, tài tình, chiêu dụ địch, làm cho địch ảo tưởng rồi nhân cơ hội đánh bại địch”.
Nói đánh đông thực ra đánh tây
Cụm từ này xuất phát từ: Thông điển binh lục
“Nói là đánh phía đông, thực tế là đánh phía tây”. Nói một cách đơn giản rằng “âm thanh” trong “âm thanh đánh phía tây” có nghĩa là thực hiện một cử chỉ hoặc tuyên bố bằng lời nói.
Để tấn công phía đông; trên thực tế, bí mật tấn công phía tây. Đó là hình ảnh ẩn dụ để chỉ một chiến thuật quân sự khiến đối thủ đánh giá sai. Chiến thuật dương đông kích tây từ lâu đã được các nhà chiến lược quân sự đời xưa biết đến, khi sử dụng phải lường hết tình hình địch họa, tiến hành biến hóa khôn lường.
Hai ví dụ sau đây là việc sử dụng chiến thuật “Nói là đánh phía đông, thực tế là đánh phía tây” để địch không thể suy diễn được ý đồ của mình, gây hoang mang trong chỉ huy và chiến thắng đối phương.
Ví dụ điển hình đầu tiên trong lịch sử: “Dương đông kích tây” Hán Tín thôn tính được An Ấp
Trong cuộc xung đột giữa Chu và Hán, Lưu Bang cử Hàn Tín dẫn quân tấn công tướng của Hạng Vũ là Bá Trực.
Bá Trực dẫn quân và ngựa đến đồn trú tại Bạc Bản trên bờ đông của sông Hoàng Hà, đồng thời chặn phà để ngăn quân Hán vượt sông.
Hàn Tín dẫn quân ra tiền tuyến, thấy Bạc Bản địa thế hiểm trở, lại có trọng binh canh giữ, bèn phân tích rằng từ đây tấn công sẽ khó thắng, liền quyết định đóng doanh trại ở bờ đối diện. Cố ý ban ngày để cho binh lính hò hét, ban đêm đèn sáng để khiến quân địch nghĩ rằng quân Hàn Tín chỉ chơi bời, nhưng thực tế là đang điều quân, tướng sĩ làm thế trận vượt sông Hoàng Hà từ đây không cho quân địch nhân ra mà giải đãi bản thân.
Quân chủ lực của Hán bí mật tiến lên phía bắc đến Tương Dương, sau khi quân Hán đánh bè ở Tương Dương thì đánh lén sang bờ đối diện sông Hoàng Hà, ở đó không có quân Ngụy phòng ngự nên quân Hán bắt được quân Ngụy Vương, bắt Ngụy Vương làm tù binh, đồng thời đánh chiếm An Ấp, hậu phương quan trọng phía sau quân Ngụy.
Ví dụ câu chuyện lịch sử thứ hai về “Dương đông kích tây” đã trục xuất được người Hà Lan
Nằm trên chuỗi các đảo Đông Á, Đài Loan là đầu mối và trạm trung chuyển thương mại của Con đường tơ lụa trên biển Thái Bình Dương, thuộc địa của Tây Ban Nha và Hà Lan.
Vào giữa thế kỷ 16, chính quyền nhà Thanh ban hành lệnh cấm hàng hải, cấm cư dân và tàu bè người Hán đến Đài Loan, điều này cản trở việc xuất nhập khẩu các sản phẩm địa phương, khiến Hà Lan ít chú ý đến Đài Loan hơn và các biện pháp phòng vệ của họ đã ngày càng chùng xuống.
Vào tháng 3 năm 1661, Nam Minh tướng quân Trịnh Thành Công dẫn 25.000 quân và hơn 400 chiến thuyền của nhà họ Trịnh mở cuộc tấn công vào Đài Loan, đầu tiên, họ chiếm đảo Bành Hồ, sau đó muốn thành lập Đài Loan làm căn cứ chống Thanh và phục hưng nhà Minh.
Tuy nhiên, để đánh đuổi quân Hà Lan dưới sự thống trị của thực dân, đầu tiên cần phải chiếm được thành phố Nhiệt Lan Già (trong khu vực Pháo đài cổ An Bình ở thành phố Đài Nam) và thành phố Phổ La Dân Già trước.
Trịnh Thành Công đích thân tìm kiếm những người già địa phương thông thuộc địa hình, thì biết rằng chỉ có hai con đường có thể vào.
Một là tấn công Kênh Nam, nơi có bến cảng rộng và nước sâu, tàu bè có thể đi qua không bị cản trở nên dễ dàng đổ bộ hơn, nhưng quân đội Hà Lan đã bố trí ở đây, phòng thủ dày đặc, pháo đài được bố trí dày đặc.
Đường còn lại là Kênh Bắc thì đường thủy nông và hẹp, đá ngầm dày đặc, ở đầy thì quân đội Hà Lan cũng cố tình đánh đắm tàu để chặn luồng gây khó khăn cho việc đổ bộ, quân đội Hà Lan chỉ cử một số ít trọng binh đến đây canh giữ.
Vào tháng 4 cùng năm, Trịnh Thành Công giả vờ từ kênh phía Nam tiến vào, lợi dụng một bộ phận hạm đội gào thét lên trời, các cuộc khiêu khích liên tục của pháo binh đã khiến quân đội Hà Lan phải huy động một số lượng lớn quân để bảo vệ Kênh Nam và tiến hành một số trận chiến.
Tận dụng đêm tối, Trịnh Thành Công dẫn đầu chiến hạm chủ lực, khi nước ở Kênh Bắc dâng cao, đội quân của ông nhanh chóng lên thuyền theo con đường thủy nối biển trong và biển ngoài của sông Thái Giang và khu vực xung quanh, khi các cận về của quân Hà Lan phát hiện ra điều này thì họ đã bị bao vây.
Trịnh Thành Công đã chiến thắng cuộc tiến công, sau đó đi vòng từ phía sau để tấn công thành phố Phổ La Dân Già và thành phố Nhiệt Lan Già.
Vào tháng 2 năm 1662, Trịnh Thành Công đã trục xuất người Hà Lan ra khỏi Đài Loan, mở đầu cho quá trình cai trị Đài Loan của Trịnh.
Như vậy kế thứ 6 trong 36 kế là: “Dương đông kích tây” thực chất là âm mưu đánh lạc hướng đối phương, kế này mờ ảo vô song, rất khó biết, khó đoán, lợi dụng lúc đối phương sơ ý mà bao vây bất ngờ, dẫn đến chiến thắng.
Bài học kinh doanh từ chiêu dương đông kích tây
Coca Cola là hãng đồ uống nổi tiếng của Mỹ. Trên thị trường Mỹ việc cạnh tranh trong lĩnh vực này hết sức gay gắt.
Tháng 5/1984, Coca Cola đột nhiên tuyên bố phải thay đổi công thức pha chế cũ đã tồn tại suốt 99 năm, và muốn áp dụng công thức pha chế mới tạo ra. Tin tức truyền đi làm chấn động công chúng, hàng ngàn cú điện thoại và thư kiến nghị phản đối của người tiêu dùng tới tấp gửi đến công ty. Một số cửa hàng bán đồ uống Coca Cola cũng giảm bớt hoặc từ chối tiêu thụ hàng của công ty.
Tình hình này làm cho các đối thủ của Coca – Cola rất vui mừng, họ cho rằng cách làm của Coca Cola là một thất bại to lớn trong lịch sử kinh doanh nước Mỹ, từ đó họ ra sức tuyên truyền, quảng bá, kêu gọi mọi người chuyển sang đồ uống theo công thức truyền thống của các nhãn hiệu cũ. Sau khi tuyên bố thay đổi công thức pha chế đã thu hút được sự quan tâm của rất nhiều người, Coca Cola lại ra một tuyên bố mới: Tôn trọng nhu cầu của khách hàng, công ty sẽ cùng sản xuất cả hai loại công thức cũ và loại công thức mới. Người tiêu dùng ưa thích Coca Cola trên toàn nước Mỹ đều hết sức vui mừng, họ đổ xô đi uống Coca Cola nhãn hiệu cũ, đồng thời cũng tranh nhau mua sản phẩm Coca Cola nhãn hiệu mới để so sánh chất lượng. Chỉ trong một thời gian cơn sốt Coca Cola được dấy lên mạnh mẽ, kéo theo lượng tiêu thụ sản phẩm của Coca Cola tăng thêm 8% so với cùng kỳ năm trước. Mỗi một cổ phiếu của công ty cũng tăng thêm 2,57 USD.
Coca Cola đã thành công nhờ Dương Đông kích Tây. Họ đã khéo léo khi tạo cho các đối thủ cạnh tranh niềm tin tưởng rằng họ đang phải chịu áp lực, tin rằng những sự việc họ đưa ra hoàn toàn là sự thật, để rồi bất ngờ phản công giành thắng lợi một cách hiệu quả và nhanh chóng.
=> Những cái đầu “lớn”: tâm lý khách hàng và tâm lý đối thủ cạnh tranh đều nằm trong một “bài toán chiến lược”.
********************
Đăng bởi: Trường THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Tổng hợp
